Geschiedenis
“Er was eens een hoog land dat bedekt was met bossen… Als we ooit de geschiedenis van deze gebieden tussen de vallei van de Arve en die van de Giffre schrijven, zullen we zo moeten beginnen! André Louis Trabut
85 JAAR. EEN MOOIE LEEFTIJD. EEN HOGE LEEFTIJD.
Aan het begin van dit nieuwe tijdperk telde het skioord 367 inwoners … Hun roeping in het leven is mettertijd geëvolueerd… Van landbouwers en horlogemakers zijn ze skileraars, pisteverzorgers en redders, skiliftmedewerkers, handelaars geworden…
In 1936 werd het betaald verlof ingevoerd en dat was het begin van een geweldige bloei van het toerisme.
Niettemin is Les Carroz niet in één dag gebouwd! Als we terugblikken op die jaren van grote veranderingen – soms snel, soms langzaam – dan zijn er nog steeds grote momenten die de tand des tijds hebben doorstaan.
DE EERSTE SKILIFT
Om de voorhoede van deze constructie te begrijpen, moeten we de context indachtig zijn. Want in het midden van de jaren 1930 was skiën nog geen populaire vrijetijdsbesteding. Ook al deden sommige landbouwers en bergbewoners het, omdat ze het geleerd hadden in het uniform van de Alpenregimenten. De eerste ‘skilift’ werd bedacht door Charles Pons en Léon Carpano. Zij waren fabrikanten van horloge-onderdelen. In 1936 werden werken opgestart voor de bouw van de eerste skilift. Er werd een betonnen voet in de grond gevonden met die datum. Deze werd met Kerstmis in 1938 in gebruik genomen en in januari 1939 ingezegend en plechtig geopend.
Het skistation heeft dan de langste kabelbaan die ooit werd gebouwd (1600 m voor een hoogteverschil van 560 m), en oogstte veel lof in die tijd.
Deze installatie kon 180 mensen per uur vervoeren en het duurde veertien minuten om van Les Moulins naar de top van Kédeuze te gaan via een brede gang midden in het bos, beschut tegen de wind. Fernand Passy aan de kassa en Prosper Renaud bij de skilift waren de eerste werknemers van “de” kabelbaan, die in 1954 werd omgevormd tot gondel, vandaag nog steeds gekend als de ‘Kédeuze’. De eerste skipas werd verkocht in 1938! De ‘sleeplift’ laat skiërs de geneugten van het skiën op drie pistes ontdekken:
de rode piste ‘Frison Roche’: een glooiende afdaling van 4,5 km die gericht is op gemiddelde skiërs; hij sluit aan op de huidige Zorta en vervolgens op de Combe tot het eindpunt.
de blauwe piste ‘Timalets’: die volgde de route van de huidige piste ‘Timalets’, naar Les Servages. Deze afdaling, voor goed geoefende skiërs, zal de Olympische afdaling worden zodra verdere werkzaamheden het mogelijk maken om de afdaling over de hele lengte 10 meter breder te maken. Tegenwoordig is deze piste de iconische rode afdaling van het skigebied, terug naar het dorp; de enige piste die vanuit het dal te zien is!
de gele piste ‘Mouillets’: deze beginnerspiste van 6 km lang is bij benadering de huidige piste ‘Sarbotte’.
De skilift Kédeuze staat wellicht symbool voor de geboorte van het skistation!
NA DE TWEEDE WERELDOORLOG: HEROPSTART
De oorlog van 1939-40, met eerst de Italiaanse bezetting, dan de Duitse… De naoorlogse periode, waarin mensen meer bezig waren met eten op hun bord dan met vakantie vieren, vormde een lange onderbreking in de ontwikkeling van het toerisme in Les Carroz. Het was meer dan zeven jaar wachten op de tweede skilift: de ‘Figaro’. Geen gemakkelijke geboorte! Fernand en Hubert Moret slaan de handen in elkaar met René Pastore, een carrosseriebouwer met een passie voor skiën en een vriend van Jean Pomagaski, de toekomstige fabrikant van kabelbanen. Hun idee: een skilift die het dorp zou verbinden met het vertrekstation van de skilift Kédeuze en tegelijkertijd een doorlopende service zou bieden voor de kinderen, de beginners en de voorzichtige skiërs die de ruwe hellingen van de eerste skilift uit 1939 liever niet trotseerden. In de winter van 48-49 werd de tweede skilift in gebruik genomen, nadat de toelatingen waren verkregen om privéterreinen te doorkruisen. De eerste skimonitoren gaven toen ook hun eerste lessen. Het was de derde realisatie van ‘Poma’, waarbij rigide, niet-telescopische palen werden gebruikt. Een skipas bestond nog niet in die tijd; de skiërs konden een kaartje kopen voor één enkele rit of een tienrittenkaart. De piste Figaro en de gelijknamige transportband vormen nog altijd de plaats waar beginnende skiërs hun eerste sporen achterlaten.
DE EERSTE GONDEL
Als de bouw van de eerste skilift een groot gebeuren was, wat valt er dan te zeggen van de vervanging door de gondel? Want de goede oude ‘sleeplift’ was zwaar aan het verouderen vanwege de houten infrastructuur en de route door het bos, die soms schuin afliep. Als Les Carroz zijn plaats wou behouden te midden van de opkomende skistations, dan moest de lift vervangen worden! De eerste gondel werd gebouwd in 1954 met het ‘Applevage’ systeem en had een andere route dan de skilift. De gondel ging tot de top van de Kédeuze bergkam op 1800 m. Voor die tijd was het een zeer moderne realisatie: 18 cabines met 4 plaatsen in plexiglas en geklonken aluminium. De ontwikkeling van het skistation, zoals het uurdebiet, kwam in een stroomversnelling! Op 3 april 1954 vindt de plechtige opening plaats, met veel toeters en bellen en in aanwezigheid van een minister, een primeur voor Les Carroz. De skiërs van de Club voor de erehaag, de fanfare van het 27e bataljon, de burgemeester Fernand Moret en zijn driekleurige sjerp, een groot banket… Een geweldige dag en een belangrijk moment voor het lokale leven!
DE ONTWIKKELING
Het elan dat zo wordt gegeven, kent niet onmiddellijk een vervolg. De terughoudendheid om de ontwikkeling te versnellen en de verschillen tussen landbouw en toerisme nopen tot enig geduld alvorens een nieuwe stap kan worden gezet. Projecten zoals de uitrusting Combe de l’Airon of die van Vernant, die al in 1957/1958 werden voorgesteld, zullen hierdoor pas veel later het licht zien. Op hetzelfde moment als de geplande oprichting van Flaine, kreeg het gebied Les Carroz een postkantoor, de eerste medische post en een toeristisch bureau.
De skilift Gron in 1962, en Plan Moulin het jaar erop, vervolledigen het technische potentieel. In 1964 had het skistation vijf kabelbanen, vijf hoofdpistes, vijf E.S.F. monitoren en tweeduizend bedden voor toeristen. De pioniersdagen van Les Carroz maken plaats voor de hoogdagen van het toerisme. Ook rijst de vraag hoe alle skiliften beheerd moeten worden. Ze zullen achtereenvolgens door verschillende organisaties beheerd worden. In 1984 ontstond uit deze mallemolen een solide en ambitieus bedrijf: SOREMAC, dat nog steeds het skigebied van Les Carroz beheert en exploiteert.
Fragment uit de publicaties ’60 ans de ski ‘ van André-Louis Trabut en ’70 ans de ski’.